Günümüzle birlikte evlilikler de her ne kadar modernleşmiş görünse de eski adetler sürmeye devam ediyor. Evlenme teklifi yapıldı, nişan organizasyonu tamam şimdi sıra çeyiz kısmına geldi. Eskiden kadınları daha çok ilgilendiren bir konu olan çeyiz seti mevzusu, günümüzde değişim göstererek erkeğin de ilgi alanına girmeye başladı. Çünkü önceden beyaz eşya, koltuk takımı, elektrikli ev aletleri gibi tüketim çağının gereklilikleri yoktu.
Kadınlar belli yaşlardan sonra kendi çeyizlerini düzmeye başlar, evlenecek çağa geldiklerinde ise sandıklarına koydukları kendi el emeği, göz nuru çeyiz seti ile baba evinden çıkarlardı. Anadolu’nun pek çok yerinde çeyiz âdeti devam etmektedir.
Her detayın sürekli değiştiği bir zaman dilimi içerisinde yaşıyoruz. Dolayısıyla çeyiz kültürü de devamlı değişim gösteriyor. Yazımızda hem çeyizlerin içeriğine hem de bu yıl paketlerde neler trend onlara değineceğiz.
Çeyiz Seti İçerisinde Neler Bulunur?
Genel olarak çeyiz seti içerisinde beyaz eşya, koltuk takımı, elektrikli ev aletleri, yatak odası takımı gibi gruplar bulunur. Bunun yanı sıra mutfak eşyaları, ev tekstili gibi ayrıntılar da çeyiz seti içeriğine girmektedir.
Çeyiz seti içerisinde bulunan beyaz eşyalar genel olarak iki tarafın paylaştığı bir gruptur. Erkek tarafı buzdolabı, bulaşık makinesi gibi beyazları alırken, kız tarafı ise çamaşır makinesi, fırını alarak katkı sağlar. Yatak odası grubu tamamen geline ve ailesine ait iken, salon grubu içerisinde yer alan koltuk takımı damada aittir.
Elbette bu paylaşımlar aileye ve çifte göre değişim gösterebilir. Ancak genel olarak alınanlar ve alacak kişiler aynı olmaktadır. Dolayısıyla yazımızda size bu konuda aydınlatmak istedik.
Çeyiz Serme Nedir? Nereden Gelmektedir?
Günümüzde çeyiz dediğimizde her ne kadar gündelik ihtiyaçlarımızı karşılayan ev içerisinde kullandığımız eşyaları düşünsek de eski adetler hala daha kültür içerisinde yaşamını sürdürmektedir. Bunlardan birisi de çeyiz serme âdetidir.
Çeyiz sandığının içinde dantelli ve oyalı işlemeler, bohçalar, yaygılar, giysiler bulunurdu. Bu eşyaların tümü yayılırdı, bu işleme de çeyiz serme adeti adı verilirdi. Çeyiz ne kadar çok çeşit ve el emeği işçilik barındırıyorsa o denli beğenilirdi. Bu çeyiz, kız evinden çıkmadan önce muhtar ve kanaat önderleri tarafından tek tek kağıda dökülür ve bu kağıdın altına mühür basılırdı.
Eski zamanlarda daha küçük topluluklar halinde yaşayan Anadolu insanları, evlendiklerinde ayrı evlere çıkmazlardı. Çeyizler de gelinin babasının evinden, damadın evine sandıkla taşınırdı. Sandık çıkmadan önce üzerine oturulur, damattan bahşiş istenirdi. Bu Anadolu’nun farklı noktalarında gelini odaya kapatma olarak da görülür.
Çeyiz, kültürümüzün bir parçası olarak günümüzde hala daha devam etmektedir. Ancak zaman içerisinde bu anneannemiz değişime uğramış, çeyiz setine farklı tüketim ürünleri giriş yapmış. Eskiden büyük bölümü ile gelinin ilgilendiği çeyiz, artık iki tarafın eşit paylaşımı içerisinde halledilmektedir.